Manuel María no María Sarmiento.

Departamento de Lingua Galega
Equipo de Dinamización Lingüística

Manuel María por Primitivo Marcos

                                   

"O idioma é a forza

que nos xungue e sostén,

¡Si perdemos a fala

non seremos ninguén!"

de As rúas do vento ceibe

XUSTIFICACIÓN

O obxectivo principal deste traballo é a contribución a mellóraa da competencia lectora e ao proceso de normalización lingüística do idioma galego (¡tan abandonado da man de Deus nestes tempos!). Quixera aclarar que o traballo está feito para mellorar a competencia lingüística nesta lingua. Con todo, o autor homenaxeado este ano, Manuel María, dá xogo para ser utilizado en moitos niveis diferentes e como base para traballar a riqueza que supón o plurilingüismo en calquera comunidade.


INTRODUCIÓN

Con este traballo preténdese dar a coñecer a figura e a obra de Manuel María Fernández Teixeiro no noso instituto, así como analizar unha época de moita importancia en Galicia para o proceso de normalización lingüística polas súas ricas manifestacións culturais na nosa lingua.

Achegar a vida e a obra de Manuel María ao alumnado do centro IES María Sarmiento de Viveiro pemítenos traballar moitos dos estándares de aprendizaxe comúns a todos os cursos de Secundaria .


ESTÁNDARES

• Valora a lingua como medio de relación interpersoal e de sinal de identidade dun pobo e móstrase capaz de explicar a súa postura.
• Describe e analiza a situación socio-lingüística de Galicia.
• Coñece as principais iniciativas normalizadoras da lingua galega.
• Comprende o concepto normalización e explica o proceso normalizador do galego.
• Analiza a súa propia práctica lingüística e valora a importancia de contribuír individual e socialmente á normalización da lingua galega.
• Le autonomamente obras ou textos representativos da literatura galega, resume o seu contido, sinala os seus trazos característicos definitorios e relaciónaos co contexto histórico, cultural e sociolingüístico do período da literatura galega correspondente.
• Compara textos literarios dunha mesma época ou período ou de diferentes épocas e períodos atendendo aos seus principais contidos, sinala os seus trazos característicos definitorios e pon todo en relación co contexto histórico, cultural e sociolingüístico da(s) época(s) ou de o(s) período(s).
• Le expresiva, comprensiva e/ou dramatizadamente textos narrativos, poéticos, teatrais e ensaísticos representativos da literatura galega.
• Elabora traballos individual e/ou colectivamente, nos que se describen e analizan textos representativos da literatura galega.

OBXECTIVOS


Os obxectivos son dar a coñecer a vida e a obra do Poeta dá Terra Cha ao maior número de alumnos do centro, implicalos na lectura das súas obras e visualizar o seu traballo a toda a comunidade educativa. Desde o Departamento de Lingua Galega e Literatura xunto co Equipo de Dinamización Lingüística, colocamos na entrada do centro unha serie de infografías:


Vida

Obra poética. Líña do tempo.

Traballo para 1º de ESO

Logo da lectura de Os soños na gaiola os alumnos de 1º fixeron caligramas e debuxos relacionados con algún poema do libro. Estes traballos servirán á Biblioteca do noso centro para unha exposición conxunta das bibliotecas escolares da Mariña lucense.

A fouce

O meu barco

O caracol e O cuco

A festa do patrón

Scratch no Departamento de Tecnoloxía

En Programación informática de 1º de ESO, que imparte María José Riveira, traballan con Scratch:

Álvaro e Rosalía, 1º C

En 2º de ESO

Neste curso o alumnado creou mapas visuais sobre as distintas temáticas da obra poética de Manuel María.

O intimismo en Manuel María

1º ciclo da ESO. Algúns traballos.

O Departamento de Francés tamén se sumou a esta homenaxe manuelmariana cunha orixinal exposición de textos do autor en francés que crearon os alumnos de 2º da ESO coordinados pola profesora Mª José Veiga:

3º de ESO

Os alumnos de 3º leron unha antoloxía de poemas do autor e crearon un mural coa temática da súa poesía. O primeiro paso foi ler un poema seleccionado por cada alumno e tratar de reflectir o tema nunha ilustración ou en banda deseñada (cómic). Quero dicir que somos debedores durante todo o curso do Proyecto colaborativo No me cuentes historias, ¡Dibújamelas!  que seguimos desde que se comezou e que tanto nos inspira e orienta. Desde aquí o meu agradecemento por todo canto aportan á educación. Posteriormente completamos o comentario de texto traballando aspectos que non viramos nas outras avaliacións como é a "Localización" do texto e a "Estrutura".

Mural

Videopoemas

En 3º tamén estamos creando videopoemas con Movie Maker para o Proxecto Colaborativo As Nosas Letras (Un blog colaborativo para celebrar ou Día das Letras Galegas). Os alumnos despois de ler un poema fan unha montaxe con imaxes e música.

Louvanza das zocas vilalbesas chamadas chinelas

Poema ós cruceiros da Terra Cha

Ítaca

O noso amor

4º ESO


En 4º Diversificación limos Terra Cha e para analizar a súa estrutura, a súa temática e unha mellor comprensión do léxico debuxaron mapas mentais cos que fixeron un mural para expoñelos.

Mapas Terra Cha 4ºpdc

Obra dramática. Síntese temática.

Creando personajes

Co obxectivo de ler a obra teatral Aventuras e desventuras dunha espiña de toxo chamada Berenguela e facer unha dramatización con marionetas no noso guiñol en tempo récord montamos un pequeno taller de creación de personaxes para telos esta semana e facer a primeira lectura en 4º Diversificación. Somos conscientes de que nos quedaron un pouco simples, aínda que a experiencia gustounos e volverase a repetir. En dúas sesións, cun pouco de goma Eva, tesoiras, uns cantos calcetíns vellos e silicona estabamos preparados para a lectura.

Texto  en pdf

Berenguela, a espiña de toxo

Berenguela, crego e garda

Carceleiro, Espírito do monte, Xuíz e Folla de carballo

Permitímonos a licenza de facer feminino un dos personaxes: no canto de recadador de impostos, decidimos que habería unha "recadadora" xa que estamos seguros de que iso non lle importaría a Manel María.

Ferramentas

O teatriño

Escena 1

RECURSOS

Casa Museo Manuel María . É un espazo no que se garda o legado de Manuel María e ofrece nuerosos recursos para educación.

Primavera das letras  Páxina de la RAG con recursos sobre o autor e  descargables

Manuel María xornalista

Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización  Lingüística Web que recolle numerosos recursos sobre a lingua galega  cun especial do autor.

As nosas letras

RECURSOS TIC

Easel.ly
Canva
Scratch.mit.edu
Calameo
Movie Maker
Pinterest
YouTube
Kizoa

O meu agradecemento ao amigo e compañeiro de centro Primitivo Marcos polo magnífico retrato de Manuel María que fixo para compartir con toda a comunidade educativa e por poñer a súa arte a disposición da cultura galega.